Erdebil, İran’ın Güney Azerbaycan bölgesinde Erdebil Eyaletinde bir şehirdir. Deniz seviyesinden 1505 m. yükseklikte Savalan (Sabalan) dağlarının eteklerindedir. Azerbaycan arasındaki mesafe 40 kilometredir. Bu yüzdende çok fazla insanın Türkçe konuştuğunu duyabilirsiniz. Bir çoğu Azeri türkçesine hakim ve sizin konuşmalarınızı anlayabiliyor. Türkiyeden Erdebil’e gittiğinizde kendinizi turist gibi hissetmeyeceksiniz. Şehir size tanıdık gelecektir. İnsanları çok sıcak ve samimi. yardımcı olmak için ellerinden geleni yapıyor.
Yine İran’a gittiğimiz bir seferde Erdebil’e geçtik. Yol uzundu ve bir anlığına uyumuştum. Bir an uyandım ve Savalan Dağı’nın eteklerinde olan bu şehirde, yolun kenarında yörüklerle karşılaştık.
Erdebil şehrine giderken, Savalan Dağı’nın kenarı
Yolda giderken bir mola da Kandova Tüneli’nde verdik. Buraya vardığımızda acıktığımızı hissettik. İran yemekleri burada da karşımıza çıktı. Bu lezzetli yemekleri sevdiklerimle paylaşarak yemek bana daha çok haz veriyor. Molamızı verdikten sonra yola devam ettik.
Erdebil şehrine geldiğimizde Türkiye sınırını geçtiğimizi ve Türk topraklarına geldiğimizi düşündüm. Erdebil şehrinde neredeyse herkes Türkçe konuşuyor. Eğer Azeri Türkçesini rahat anlıyorsanız kendinizi evinizde gibi hissedersiniz. İran’da genelde yanımızda birileri olur ve birlikte hareket ederken Erdebil’de sanki kendi evimizde gibi rahat hareket ediyorduk. Dükkanlara giriyor ve istediğimizi konuşuyorduk. Hatta Türk olduğumuzu ve Türkiye’den geldiğimizi söylediğimizde insanlar çok daha saygılı çok daha kibar davranıyorlardı. Yani küçük bir Türkiye- Azerbaycan şehri diyebiliriz.
Erdebil, tam bir Türkiye- Azerbaycan şehri
İran’da bir şehirden başka bir şehre giderken genellikle konaklama işini arkadaşlarımız ya da kuzenlerimiz hallederdi. Erdebil’de bizi bekleyen bir ev vardı. Yol uzundu ve tek istediğimiz eve gidip biraz dinlenmek ve ertesi sabah Erdebil’i keşfetmekti. Yaklaşık sekiş kişiydik. Her birimiz bir köşeye çekilmek ve Erdebil’deki küçük yuvamızda dinlenmek istiyorduk. Aslında burası bir lojmandı. Gece geç saatlerde Erdebil’e vardık. İçeriye girdiğimizde bizi küçük bir şok bekliyordu. Evin içerisinde sadece iki kişilik yatak vardı. Bunun dışında odalarda halı ve battaniye vardı.
Ben şaşkınlığımı gizleyemezken kuzenlerim sanki çok normal bir durum gibi hemen battaniyeleri yere serdiler. Nasıl yani, burada ne yatak ne yastık var nasıl uyuyabiliriz, diye sorarken onlar bu duruma alışkın olduklarını, İran’da her an her şeyin olabileceğini kahkahalarla anlatıyorlardı. Tabi ki yatağı bize verdiler ve kendileri sesleri bile çıkmadan yerde yattı. Bir çok seyahate gitmiş ve bir çok duruma alışkın olan ben bile İranlı kuzenlerim kadar hızlı adapte olan gezginler görmemiştim. Bir kere bile söylenmediler. Enerjileri bile düşmedi ve onlar sayesinde Erdebil’e güzel bir başlangıç yaptık.
Erdebil, Şeyh Safiyüddin İshak türbesi
Biz Erdebil sokaklarını ve özellikle Şeyh Safiyüddin İshak Erdebili’nin türbesini gezerek başladık. Bu şeyhin 13. yüzyılın sufilerinden olup Safavi Devleti’ne de ismini vermiştir. İyi bir eğitim almış olan Şeyh Safiyüddin yaşadığı dönemde oldukça ün sahibi olmuştur. Bu külliye aynı zamanda UNESCO Dünya Mirası listesindedir.
İran’ın meşhur hükümdar Şah İsmail’in heykelini de Erdebil’i gezerken göreceksiniz.
Erdebil sokakların da yürüyerek hem keşfedip hem de kültürünü görebileceğiniz şekilde oluşturulmuş, bu sokaklarda rahatça dolaşabilirsiniz.
İran’daysanız tahmin edersiniz ki yine kebapların farklı şekillerde piştiği restoranlara gidecektik. Aslında ben genel olarak vejetaryen bir beslenmeye sahipken İran topraklarında grup nereye giderse oraya gidiyorduk. Erdebil’in çok meşhur bir restoranına gittik, kebaplar daha öğlen olmadan pişmeye başlamıştı.
Erdebil’de Kebaplar daha öğlen olmadan pişmeye başlıyor
Erdebil’da fiyatlar ucuz
Erdebil çok küçük bir şehir merkezine sahip, gezmek için sadece bir gün bile yeterli. Yürüyerek etrafı tanıyor, insanlarla sohbet ediyorduk. Fiyatlar İran ortalamasından ucuzdu. Zaten İran genelinde yerel restoranlar ortalama olarak daha ucuz ama bu rakamlar Erdebil’de biraz daha ucuz diyebiliriz.
Erdebil etrafında çok güzel bal kaymak yiyebileceğiniz kahvaltı mekanlarının da olduğunu unutmadan söyleyelim.
Erdebil’e özellikle gelinir mi bilmiyorum ama yolunuz düşerse muhakkak bir soluk almak için durun derim.
