Kiş Adası, İran’ın Basra Körfezi’ndeki bir adadır. İran anakaraya uzaklığı ise 19 kmdir. İran’ın tutucu rejiminin aksine Kiş Adasında insanlar çok daha rahat ve eğlencelidir. Turistik anlamda bambaşka bir İran görmenize sebep olur. İranlılar için de Kiş Adasının anlamı çok farklıdır.
İran’a gittiğim bir yolculukta bizi bir tatil yerine götürmek istediler. Gözlerindeki heyecana ve anlattıklarına bakılırsa Türkiye’nin Antalya’sı gibi bir yere gideceğimizi düşünmüştüm. Tabi ki seyahat sonunda İranlıların neden Antalya’ya gelmekten bu kadar keyif aldıklarını Kiş Adası seyahatim sonunda daha iyi anlamıştım.
Kiş adasına nasıl gidilir?
İran’a ait Kiş adası Basra körfezindedir. İran’la olan mesafesi de 19 km. Ada İranlılar arasında popüler olduğu için İran’ın birçok şehrinden Kiş adasına uçak bulabilirsiniz. Zaten Kiş adasına ulaşım en kolay uçaklarla sağlanıyor. Ayrıca dilerseniz İstanbul üzerinden de direk Kiş adasına ulaşım sağlamanız mümkün. Yurt dışından Kiş adasına gitmeyi düşünüyorsanız o zaman İstanbul’u da keşfetmek harika bir seçim olacaktır.
Kiş Adasına uçakla gidebilirsiniz
Kiş Adası Basra Körfezinde İran İslam Cumhuriyetine bağlı olan bir adadır. Anakaraya uzaklığı 19 km olan bu ada, Hürmüzgan Eyaletine bağlıdır. Eğer bu adaya gitmek istiyorsanız en kısa ve hızlı yol olan havayolunu tercih etmeniz gerekmektedir. Adada bulunan Kish International Airport’a İstanbul üzerinden aktarmasız olarak ulaşmak mümkün. Alternatif olarak ise önce Şiraz’a uçabilir, oradan yine hava yolu ile adaya ulaşabilirsiniz. Adanın kendi uçuş firması olan Kish Air; Şiraz dışında Dubai, Tahran ve Meşhed’den de uçuş düzenlemektedir. İran’ın kentlerinden adaya uçuş seferleri koyan diğer havayolu şirketleri ise Zagros Airlines ve Mahan Air’dir.
Kiş Havalimanı şehir merkezine 7,5 kilometre uzaklıktadır. Havalimanından ada merkezine herhangi bir toplu taşıma olmadığı için taksi tutmak en makul çözüm olacaktır. Taksi ile havaalanı ve şehir merkezi arası 10 dakikadır. Ada kenti olduğu için taksilerin pahalı olduğu düşünülse de aslında fiyatlar düşünüldüğü kadar pahalı değildir. Ortalama 2 Euro’ya şehir merkezine varabilirsiniz.
Adanın boyutlarını gözünüzde canlandırmak isterseniz ortalama 90 km lik bir alana yayıldığını bilmeniz gerekir. Belki aklınıza havalimanından gitmek istediğiniz otele rahat ulaşabilir miyim diye geçiriyor olabilirsiniz. Hiç merak etmeyin çünkü Kiş havalimanından ana merkez ortalama 7-5km dir. Maalesef toplu ulaşım yok ama hiç merak etmeyin Kiş adasına gittiğinizde zaten toplu ulaşıma neden ihtiyaç olmadığını çok iyi anlayacaksınız. Çünkü taksi sizin yaşadığınız ülkeden çok daha ucuz olacağına eminim. İran’da taksi ücretleri çok ucuzdur, Kiş adasında ise taksilerde ayrıca ekstra bir ucuzluk söz konusudur. Bu yüzden çok da hesap kitap yapmadan rahatlıkla gitmek istediğiniz otel ya da aktivite merkezine taksi ile gidebilirsiniz. Yani en fazla vereceğiniz ücret 1-3 euro arasında değişecektir.
Kiş Adası özgürlükler adası
Dediğim gibi İranlılar için Kiş özgürlükler ülkesidir ama yine de yasaklar dâhilindedir. Yani siz burada yine de başınızı örtmek zorundasınız ve giyim kuşamınıza dikkat etmeniz gerekir. Alkol alımı İran’ın tüm şehirlerinde olduğu gibi burada da yasaktır. Ama her zaman dediğim gibi İran yasakları seven ve onlarla yaşamayı ve değiştirmeyi öğrenmiş bir ülkedir. Yani aslında yasakların ortasında garip bir özgürlük söz konusudur. İşte Kiş bu özgürlüklerin biraz daha esnetildiği bir İran adasıdır ve ayrıca 2010 yılında New York Times tarafından dünyanın en güzel 10 adasından biri olarak seçilmiştir. Eğer yaşam şekliniz muhafazakârsa işte o zaman çok farklı noktada sizi mutlu edecektir. Çünkü bir kadın olarak rahatlıkla bir plajdan yüzebilirsiniz.
Kiş Adasına gelenlerin çoğu yerel turist
Tabi Kiş adasını böyle turistik yapan özellikler bunlar değildir. Adanın çok eski bir tarihi bulunmaktadır. Özellikle ticaret yollarının üzerinde bulunması ve birçok geminin içinden Avrupa’ya giderken ihtiyaçlarını giderdiği doğrudur. Tabi asıl adayı ön plana çıkartan 1960 yıllarında son şah olmuştur ve şimdilerde ise yılda 1 milyondan fazla turisti ağırlayan bir cennet haline gelmiştir. Bu turistlerin çoğunun yerli turist olduğunu unutmamak gerekir.
Tabi Kiş adasının garip bir tezat durumu da söz konusudur. Şimdilerde insanların isteyerek gittiği ve para harcadığı Kiş adası daha öncelerde açık bir cezaeviydi. Ne ilginç değil mi bir zamanlar birileri için hapishane olan bir ada şimdilerde insanların gidip kendini iyi hissettikleri küçük bir Hawai olmuştur. Tabi ki tüm bu değişimlerin 1989’da Free Zone diye adlandırılan serbest bölge projesiyle değişmeye başladığını da buraya ekleyelim. Bu değişim sonrasında hızlı bir çıkış yapan Kiş adası değişimini hala tamamlamadı. Biz adaya gittiğimizde birçok yerde inşaat yapıldığını görebiliyorduk. Tamamlanmamış, yeni bitmiş ve temeli yeni atılmış birçok yer vardır.
Aslına bakarsanız İran’daki tüm yolculuklarım benim için inanılmaz keyifli, yaratıcı ve farklı hisler uyandıran cinsten. Özellikle yıllar geçtikçe ben ailem ile derin bağlar kurdukça artık nereye gittiğimin ve ne yaptığımın bir önemi kalmıyor. Çünkü onlarla olduğum her an zaten yeni bir şey öğreniyorum ve içimi sıcak bir duygu kaplıyor. Ama size Kiş adasından ve orada başıma gelen komik olaylardan bahsedeceğim. Çünkü denize girebileceğimizi, jet ski yapabileceğimizi ve çok daha özgür olabileceğimizi anlattıkları seyahatte bir haşama ile banyo suyunda yüzmeye çalışırken beni hayal etmenizi isteyeceğim. Tanrım o suyun sıcaklığı neydi öyle! Ayrıca suya girdiğimi bile hissetmiyordum ve ayrıca balon gibi şişen bir kıyafetle denizin ortasında ne işim vardı. Hadi hazırsanız başlayalım.
Kiş Adasında denize girmek, Haşema kiralayabilirsiniz
Birçok turistin ilgisini çeken özgürlükler adası diye geçen ama bana sorarsanız kuralları biraz daha esnetebildiğiniz ve kendinizi özgürmüş gibi hissettiğiniz bir ada. Eğer bir aile ile gidiyorsanız ve bizim gibi iyi bir Farsçanız yoksa enteresan plajlarını deneyimleyememiş olacaksınız. Çünkü Kiş adasında kadınlar için ayrı erkekler için ayrı plajlar bulunmaktadır. Biz bir grup olduğumuz için karışık olanlara gitmemiz gerekti. Bu durumda da denize girebilmem için başımda da dâhil bedenimi tamamen kapattığım ve kaç kişinin giydiğini bilmediğim haşemayı kiralamam gerekti. O haşema ıslanıp da bütün bedenime yapıştığında suya girdiğime gireceğime pişman oldum. Çünkü kiralık bir haşema ile yapıyordum. Şimdi tekrar düşündüğümde yine aynı tiksinme hissini hissettim.
Kiş adasına sakın en sıcak zamanda gitmeyin!
Bir de yıllarca Fethiye, ölü deniz, Marmaris, bodrum, çeşme sahillerinin o inanılmaz serin ve temiz sularına alışan biriyseniz o sıcak havada o sıcak suyun içinde olmak istemeyeceksiniz. Bizim gittiğimiz zaman gerçekten ama gerçekten hava çok sıcaktı. Otelde çıkıp içi klimalı taksiye binesiye kadar sıcaktan dolayı kalbimin sıkıştığını hissediyordum. Zaten normal zamanda da sıcağı çok tolere edebilen biri değilim ama Kiş adasının sıcağı bir başkaydı. Nem inanılmazdı ve nemden dolayı sıcaklığı çok farklı hissediyordunuz. Tıpkı bir balık gibi bir suyun içerisinde nefes almaya çalışıyor gibi hissediyordum.
Sıcaklık ve haşema deneyimi bir kenara koyarsak geri kalan her şey macera doluydu. İran’ın o kuralcı yapısının dışına çıktığınızı gerçekten hissedebiliyordunuz.
Kiş Adası otelleri
Kiş Adası otelleri İran’ın diğer şehirlerinden çok daha farklıdır. İran’a göre daha rahat, özgür ve eğlencelidir.
Kiş adasına gittiğimizde güzel bir otele yerleştik. Aslına bakarsanız İran’da ben de ilk defa bir otele gidiyordum. Çünkü her zaman ailemle birlikte ev hayatını deneyimlemiştim. Şimdi ilk defa güven alanımızdan çıkmış ve birçok kişinin bir arada olduğu bir otelde kalıyorduk. Benim için heyecan vericiydi. Çünkü otelin içerisinde özgürce dolaşmak bile benim için farklı ve yeniydi. Genellikle yanımızda birileri olduğu için kendi işimizi kendimiz görmüyorduk. Tabi ben fırsatını buldukça özgürlüğü deneyimlemek istiyordum.
Otelde açık büfede İran’ın en sevilen yemekleri sunulduğu için yemek yerken bir zorluk yaşamadım. Tabi ki halamın yemekleri gibi değildi hiç biri ama yine de lezzetliydi.
Dinlendikten sonra hazırlanıp otelden dışarı çıktık. Birçok su aktivitesini birlikte yapabileceğimiz bir plaja doğru yol aldık. Plaj kalabalık ve keyifliydi. Normal tatil yerlerindeki gibi bir plaj kesinlikle hayal etmeyin. Eğlenceli olan kısmı şimdi hemen size aktaracağım. Şimdi plajlarda şezlonglar ve şemsiyeler vardır. Güneşlenirsiniz ya da dinlenirsiniz öyle değil mi? Ama Bizim Kiş adasında gittiğimiz plaj bom boştu. Ne bir şezlong ne de bir şemsiye vardı.
Kiş adasında sıcağa dikkat edin!
Gerçekten Kiş adasında sıcağı dikkat etmeniz önemli faktörlerden biridir. öğle saatlerinde çıkıp biraz sokaklarda dolaşayım demek için sıcağı aşırı seviyor olmanız gerekir.
Biz gittiğimizde hava o kadar sıcaktı ki plajda durmak imkânsız gibiydi. Plajın kenarında camlı ve klimalı bir oda mevcuttu. Zaten herkes o odanın içerisinde su sporu yapacağı aktivitenin sırasını bekliyordu. Oda gibi dediğim yeri siz daha çok bekleme salonu gibi düşünebilirsiniz. Mesela kiralamak istediğiniz kıyafet ya da malzemeleri buradan kiralayabiliyordunuz. Sıranız gelesiye kadarda klimalı odanın içerisinde bekliyordunuz. Kıyafetleri giymiş camın diğer tarafından suya koşa koşa gidenleri izliyordum. Tabi ki tüm bunlar bile benim için yeni bir deneyimdi.
Amacınız bir deneyim yaşamaksa kötü ne olabilirdi ki? Zaten kötü olanda bir deneyim bir anı olarak kalacaktı hafızanızda. İşte bizim sıramız gelmişti. Kapı açıldığında yüzüme bir fırının sıcaklığı vuruyordu. Hiç önemli değildi. Koşa koşa kendimi serin sulara atıp bir nebzede olsa rahatlamak istemiştim. Suya girdim girdim ama sanki hiç bir şey hissetmiyor gibiydim. Bu daha önce yaşadığım bir deneyime benzemiyordu. Haşemadan mı diye düşündüm ama kafamı da suya soktuğumda anladım ki suyun sıcaklığı çok yüksekti. Benim alıştığım o serin buz gibi ege denizi suyu yoktu. Sanki banyo yaptığınız ve kıyafetlerde oturduğunuzu düşünün. İşte hem gülüyor hem de söyleniyordum. Kesinlikle ama kesinlikle bu denizde yüzmeyi reddediyorum diyerek jetsikinin yolunu tuttum.
Kiş Adası su sporları
Zaten bir su sporu yapmak için suya girmiştik hepimiz. Ama girmişken ben de yüzeyim istedim. Neyse jetsikinin üzerinde attığımız kahkahalar tüm sıcaklığı unutturdu. Tekrar plaja geri döndüğümüzde yüzümüz tüp patlamış gibi kırmızıydı. Ama bence sıcaktan erimek üzereydik. Koşa koşa klimalı salona doğru girdik. İşte sıcak kumlardan serin sulara atlamak bu olmalıydı. O odaya girdiğimizde o serinliğin verdiği hissi size anlatmam çok zor. Dışarısı ve içerisi arasında öyle bir fark vardı ki pencerelerden sürekli olarak sular sızıyordu. Dışarıda nemden dolayı yağmur yağıyormuş gibi bir görüntü oluşuyordu.
Kim Kiş Adasında küçük bir safari yapmak ister misiniz?
Ve ardından o sıcağa rağmen devasa kumsalların üzerinde safari yapmaya gittik. Sanırım Kiş adasına giden herkesin deneyimlediği bir aktiviteydi. Sanki küçük bir çöle gelmiş gibiydi etraf. Bir anda etrafınızı minik kum tepeleri kaplıyordu. Kumların içerisine batıp çıkmanıza imkân verecek kocaman tekerlekli araçlar sizi bekliyordu. Bir rehberle birlikte kumlara bata çıka rafting yaptık. Tabi hayatımız boyunca böyle bir seyahat deneyimimiz olmamıştı. O koltukta yerinde oturmak imkânsızdı. Sürekli bir yerden bir yere savruluyor ve çığlıkları kahkahaları patlatıyorduk. İşte Kiş adasını yavaş yavaş sevmeye başlamıştık. Tabi o inanılmaz sıcak olmasa her şey çok daha farklı olacaktı. Bunu dışında yine bir araba aktivitesi yapmak isterseniz fomula tarzı bir pistte bunu gerçekleştirebilirsiniz.
Tabii Kiş Adası’nda sadece araçlarla değil aynı zamanda bir deve üzerinde de bazı geziler yapabileceğinizi unutmayın.
İran’ın turistik adasında yüzümüz gülüyor, canlı müzik dinliyoruz
Akşam Kiş adasının sıcağının etkisiyle yorulmuştuk. Odada dinlenip güzel ve serin bir duş aldıktan sonra akşam yemeği yemek için bir restorana gittik. Ama bu restoran diğerler İran restoranlarından çok farklıydı. İçeride müzik çalıyordu. Hatta bir orkestra vardı. Bu İran restoranlarında görmeye alışık olduğunuz bir şey değildir. İran’da canlı müzik yasaktır. Ama Kiş adasında gittiğimiz restoranda bir grup orkestra müzik çalıyor ve insanlar eğleniyordu. Herkesin yüzünde ki o mutlu ifadeyi çok rahatlıkla görebilirsiniz. Her masadan kadın erkek eller havadaydı. Şarkılara eşlik ediyor, müzikle birlikte oturdukları yerden minikte olsa ritim tutup dans ediyorlardı.
Kiş Adası ve vergisiz alışveriş
Masaya şişte kocaman kemikli etler geldi. Daha önce Türkiye’de yediğim şeylere hiç benzemiyordu. Masanın ortasına bıraktılar ve bir süre masaya gelen etlere baktık. Sanırım o restoran yemekleriyle de meşhurdu. İnsanların karınları ve ruhları doyuyordu. Kısa süreliğine de olsa İran topraklarından ayrılıyor ve kendinizi bambaşka bir ülkede gibi hissediyordunuz. Özelliklede İran vatandaşları bu farkı daha çok hissediyor ve kendilerini daha özgür düşünüyorlardı. Güzel bir gecenin ardından otele odalarımıza döndük. Nasıl yorulmuşsak sabah Uyandığımızda bir anlığına Kiş adasında olduğumuzu unuttuk.
O gün alışveriş için bazı merkezlere gidecektik. Kiş adasında alışveriş başkaydı. Vergi olmadığı için çoğu ürünü gerçek fiyatın çok daha altında alabiliyorduk. Zaten İran’a gitmişken almak istediğim ürünlerin çoğunu buradan aldım. Hatta aklımda olmayan ürünleri bile buradan aldım. Harika seyahatlerde çok daha rahat hareket etmemi sağlayacak skeacersları inanılmaz ucuz bir rakama almıştım. İran’da hiç tahmin etmediğiniz ürünleri burada bulabilirsiniz. Hele ki Kiş adasındaysanız vergisiz almanız çok mümkün. O mağaza senin bu mağaza senin dolaştıktan sonra çantalarımızı doldurmuş otelin yolunu geri tuttuk. Dolu dolu geçirdiğimiz Kiş adası seyahatimiz kısaydı. Zaten siz de 2-3 günlük bir turla Kiş adasında yapılması gereken çoğu şeyi yapacağınıza eminim.
Kiş Adası ve görülmesi gereken yerler
Kiş Adası, doğal güzellikleri ve eğlenceli aktiviteleri ile oldukça keyifli zamanlar geçirebileceğiniz birçok tatil rotasına ev sahipliği yapmaktadır. Orta Doğu coğrafyası göz önüne alındığında mutlaka görülmesi gereken 3 yerden biri olan bu adada, İran’a bağlı olan diğer kentlere nazaran daha rahat hareket edebilirsiniz. Yolunuz Kiş Adasına düşerse ziyaret etmeden dönmemeniz gereken pek çok nokta ve mutlaka katılmanız gereken pek çok aktivite bulunmaktadır.
Adada görülmesi gereken yerlerin başında “Kariz e Kish” gelmektedir. Tarihi 2500 yıllık bir geçmişe dayanan bu yeraltı şehri, yerin 16 metre altında kurulmuştur. Labirenti andıran sokaklarında kafeler, dükkânlar ve farklı özelliklere sahip odalar bulunmaktadır. Aynı zamanda milyonlarca yıllık fosilleri görebileceğiniz galerileri de, her daim ziyaretçilere açık bir noktadadır. Kültür turizminden hoşlanan biri için dikkat çekici bir diğer nokta ise Harireh Antik Şehridir. 800 yıllık bir tarihe sahip olan bu antik şehir, adanın kuzeyinde 3 km’lik bir alana yayılmaktadır. Şehir Sasaniler zamanında kurulmuştur. Sasaniler döneminden kalan bu kalıntılar tarihe meraklı olan ziyaretçiler için adeta yaşayan bir geçmiş gibidir.
Adrenalin sevenler için adada yapılabilecek pek çok aktivite vardır. Bisiklet kiralayarak adada bulunan özel bisiklet yollarının keyfini çıkarmak bunların başında gelmektedir. “Ben bisiklet sürmekten yorulurum” diyenler için ise elektrikli mobiletler yorulmadan ada içinde turlamanızı sağlamaktadır. Begonvil ve palmiye ağaçları ile bezeli olan yollarda bisiklet ve mobilet sürmek bu geziyi çok daha keyifli hale getirmektedir. Bisiklet dışında kiralanan bir diğer araç olan jirokopter ile de adanın üzerinde 15 dakikalık bir tur atabilirsiniz. Mini bir helikopter olan jirokopter, en güvenli hava araçlarından biridir. Eğer ekstrem fotoğraflar çekmek istiyorsanız bu tur tam olarak size hitap edecektir.
Adada bir gün boyunca güzel bir vakit geçirip günü harika bir günbatımı manzarası eşliğinde sonlandırmak istiyorsanız rotanızı Mysterious Greek Ship’e çevirmelisiniz. Batık bir Yunan gemisinin süslediği bu günbatımı manzarası, aynı zamanda romantizmin tadını çıkarabileceğiniz bir yer olarak dikkat çekmektedir.
İran’ın turistik adası, Kiş’te yapmadan dönmemeniz gereken şeyler şunlardır:
- Su sporları yapın
- Basra körfezinde dalmadım demeyin. Çeşit çeşit mercanlar ve balıklar arasında bir dalış yapın
- Yeraltı şehrine gidin ve yerin altında sokaklarda, eski dükkânların önünde yürüyün. Fosilleri de görmeyi ihmal etmeyin.
- Bir jet ski kiralayıp özgürce suyun üzerinde hız yapın.
- Bir kadınsanız bir haşema kiralayın ve denizde bu şekilde yüzmenin gerçekte nasıl bir duygu olduğunu en azından bir kere olsa deneyimleyin.
- Jirokopter kiralayın. Eğer biraz macerayı ve adrenalini seviyorsanız minik helikopterlerle adanın etrafında dolaşın ve Kiş adasını yukarıdan keşfedebilirsiniz. Jirokopterler Kiş adasında güvenle kiralayabileceğiniz minik helikopterlerdir.
- İran’da yapamayacağız bir şey yapın ve harika farsça müzikler dinleyebileceğiniz güzel bir restorana gidin. Çünkü İran genelinde müzikli mekânlar yasak. Ama ne demiştik yasaklar var ama mekânlar da…
- Batı kıyısında Mysterious Greek Ship, olarak adlandırılan Batık yunan gemisine karşı gün batımını izlemeye gidin. Zaten sizinle birlikte birçok yerli turistin de gün batımını izlemek için orada olduğunu göreceksiniz. Gemi batmış ama büyük kısmı suyun üstünde. Yunan bayraklarının hala üzerinde olduğunu görebilirsiniz.
- Taksinin ucuz olduğunu söylemiştik, bir taksiye binin ve adayı araba yoluyla keşfe çıkın.
- Kiş adası İran’ın güneyinde kalmaktadır. Doğal olarak yemekler değişiklik gösterir. İran’ın kuzeyinde bulamayacağınız çok daha farklı güney yemekleri bulunmaktadır. Oraya kadar gitmişken güney bölgesine has yemeklerin tadına bakın. Özellikle balık konusunda İran’ın diğer bölgelerinden daha farklı lezzetler bulacağınıza eminim.
- Vergi alınmadığı için birçok ürün Kiş adasında bulabileceğinizden çok daha ucuzdur. Alış veriş çantalarınızı hazırladınız mı? Haydi, o zaman Kiş adasında sizi keyifli bir alışveriş bekliyor ve emin olabilirsiniz ki bunlar keyif alacaksınız. Kim değerinin çok daha altında ucuz ve kaliteli bir şeyler almak istemez ki?
- Kiş adasına en sıcak dönemde gidiyorsanız, uçak kapısından çıkarken kendinizi videoya çekin. Hele ki benim gibi sıcağı çok sevmeyen biriyseniz bunu muhakkak yapın. Çünkü klimalı serin bir uçaktan fırına giriyormuş gibi hissettiğiniz o an videoya çekmeye değerdir.
