Tiflis gezilecek yerler, Tiflis’te ne yenir, içilir? Özgürlük meydanı, Rustaveli caddesi, Narikala Kalesi, Kartelis Deda barış köprüsü, rike park, Sameba kilisesi, Rezo Gabriadze Kukla Tiyatrosu, Opera binası, Kashueti St. George Church, Eğik saat kulesi, Meidan Bazaar, Gergeti Trinity Kilisesi, Mtskheta şehrinde Jvari Manastırı ve Svetitskhoveli ve daha fazlasını bu yazıda bulabilirsiniz.
Tiflis, Gürcistan
Gürcistan’ın başkenti Tiflis ülkenin en kalabalık şehridir. Tiflis’in kelime anlamı “ılık, sıcak” demektir. Bunun nedeni şehirde bulunan çok sayıda kaplıcadır. Tiflis gerek ülkeler arası transit noktası olması gerekse ipek yoluna yakın olması nedeniyle büyük öneme sahiptir. Tiflis tarih boyunca birçok kültüre ev sahipliği yapmıştır. Bu nedenle karma bir mimariye sahiptir.
Tiflis’i Tiflis yapan kral Vahtang Gargasali’dir. Şehri ilk kuran kişi odur. Şehir sonra bir süre Perslerin elinde kalmıştır. Zaten Tiflis mimarisinde Pers etkilerinin de görülmesinin nedeni budur. Selçuklu Devleti hükümdarı Alp Arslan 1068 yılında şehri kuşatıp alınca Tiflis bir süre Türklerin eline geçmiştir. Sonrasında ise Rönesans dönemiyle birlikte büyük bir yeniliğe girmiştir. Tiflis şehri bu dönemde yükselişe başlamıştır. Birçok önemli mimari eser farklı tarzlarda yapılmıştır. Tiflis’in adeta yapılanma dönemi olan Rönesans’tan sonra Moğol istilası şehri vurmuştur. Moğollardan sonra birçok farklı dönemin istilasına uğrayan Tiflis’e son olarak Sovyet Rusya girmiştir.
Tiflis şehri 1795 yılında bazı nedenlerden dolayı yıkıma uğramıştır ancak Ruslar şehri yeniden inşa etmişlerdir. Bu dönemde Sovyet Rusya Tiflis’e birçok tiyatro ve müze açmıştır. Tiflis bu dönemde yeniden kültürel bir yapıya kavuşmuştur. Daha sonra Sovyet Rusya yıkılmış ve Tiflis’ten çekilmek zorunda kalmıştır. En sonunda ise Tiflis şehri Gürcistan’a bağlanmıştır.
Tiflis sokakları çok temiz olan güvenli bir şehirdir. Para birimi Lari’dir ve Avrupa ülkelerine kıyasla genel olarak uygundur diyebiliriz. Batum’daki gibi şehri gezmek için çıkarabileceğiniz ve müze girişlerinde kullanılabilen bir kart burada yok. Dolayısıyla gezmek istediğiniz yerlerin giriş ücretlerini o yerin fiyatına göre vermeniz gerekmektedir.
Tiflis birçok din ve kültürden izler taşımaktadır. Eski bir görünüme sahip mimarisi vardır. Tiflis’e uçakla gidebileceğiniz gibi, Batum’dan trenle de geçebilirsiniz.
Tiflis Batum’a göre çok daha renkli ve turistik bir şehir. Tüm aile Tiflis’te daha çok eğlendik. Biz kış ayında gittiğimiz için Tiflis’i Batum’dan daha çok sevdik. Hem tarih hem de turistik mekanların çokluğu Tiflis’te daha fazla keyif almamıza sebep oldu.
Tiflis’te Gezilecek Yerler
Tiflis Özgürlük Meydanı’nı keşfedin.
Özgürlük Meydanı
Tiflis şehrinin en önemli ve en kalabalık meydanının Özgürlük Meydanı olduğunu söylersek sanırım abartmış olmayız. Bu meydan Gürcistan’ın 1918’de bağımsızlığını ilan etmesi sonucunda bu ismi almıştır. Meydan şehrin kalabalığına ve bazı önemli merkezlerine ev sahipliği yapmaktadır. Özgürlük Meydanı’nın ortasında kocaman bir heykel göreceksiniz. Bu heykel Aziz George Anıtı’dır. Heykelin ağırlığı 27 ton olup yüksekliği ise 9 metredir. Özgürlük Meydanı daha önce yıkılsa da daha sonra yeniden canlanmıştır.
Rustaveli Caddesi
Tiflis’in ana opera binası ve müzesinin bulunduğu Rustaveli Caddesi de Tiflis’in meşhur caddelerindendir. Burası aynı zamanda alışveriş yapmak için de ideal bir caddedir. Şehrin merkezinde bulunmaktadır. Bu cadde üzerinde şehrin mimarisiyle dikkat çeken parlamento binasını görebilirsiniz. Bu bina da birçok yer gibi Sovyet Rusya döneminde yapılmıştır. Oldukça heybetli duran bu binada bir de anıt bulunmaktadır.
Kashueti St. George Church
Parlamento Binası’nın hemen karşısında Aziz George Kilise adıyla da bilinen Kaşveti Kilisesi (Kashueti St. George Church) de bulunmaktadır. Bu kilise 1910 yılında inşa edilmiştir. Kilise taş oymacılığı ve süslemede oldukça iyi bir görüntüye sahiptir.
Yine Gürcistan Güzel Sanatlar Müzesi ve Ulusal Müze de bu caddede bulunmaktadır.
İlginç mimarisiyle Tiflis Bankası…
Gürcistan’ın bankası olan Bank of Georgia’nın görülmesi gereken yerlerden biri olmasının sebebi farklı mimarisidir. Çapraz gelen küpler şeklinde olan bina 18 katlıdır. Bu bina yine 1975 Sovyet Rusya döneminde hayata geçirilmiştir. Daha sonra bina Gürcistan Bankası tarafından satın alınmıştır ve yenilenmiştir. Mtsheta yolu üzerinde bulunan bu binaya girişler ise ücretsizdir.
Tiflis tiyatro binası yanındaki Eğik Saat Kulesi’ni görün.
Eğik Saat Kulesi
İşte size şehrin en değişik yapılarından biri: Eğik Saat Kulesi… Oldukça değişik bir tarzda yapılan eğik saat kulesine baktığınızda çok eski bir yapı sanıyorsunuz ancak gerçekte öyle değil. Bu kulenin inşası 2011 yılında başlamış ve 2015 yılında tamamlanmıştır. Eğik saat kulesinin ortasına kocaman bir saat yerleştirilmiş. Dışarıdan bu kuleye baktığınızda her an yıkıldı yıkılacak bir görüntüsü vardır. Bu kule şehrin tiyatrosunun yanına inşa edilmiştir.
Rezo Gabriadze Kukla Tiyatrosu…
Kulenin hemen yanında bir kukla tiyatrosu bulunmaktadır: Rezo Gabriadze Kukla Tiyatrosu… Rezo Gabriadze tiyatronun en ünlü sanatçılarından biridir ve onun yapımları dünyaca ün kazanmıştır. Buraya gelmişken tiyatro saatine internetten bakabilir ve kuklaların dansını izleyebilirsiniz.
Opera binası
İnşası 1947’de başlamıştır. Binanın içerisinde hem doğu hem de batı tarzını bir arada görebilirsiniz. Opera binası 170 yıllık tarihiyle oldukça eski bir konumdadır. Bir dönem yangın çıkan Opera binası daha sonra Alman kökenli bir mimar olan Viktor Schröter’in tasarımına göre yeniden yapılmıştır.
Tiflis Sachino Sarayı
Diğer adı “Kraliçe Darejan Sarayı” olarak bilinen bu saray bir anıt yapıdır. Sachino ise dilimizde “önemli” anlamına gelmekte ve buranın önemini anlatmaktadır. Sashino Sarayı kraliçe Darejan adına yapılmıştır. Sarayın mavi işlemeli oldukça görkemli bir balkonu vardır. Bu saray inşa edilirken Gürcü tuğlaları ve çeşitli oyma işlemeler kullanılmıştır. Sachino Saray’ı Tiflis’in en önemli yapılarından biridir. Özellikle duvarlar üzerine oturtulan mavi balkonundan şehri izlemek size oldukça keyif verebilir.
Baratashvili Köprüsü
Bu köprü 150 metre uzunluğundadır ve şehir merkezi ile önemli yerleri birbirine bağlar. Köprüyü üzerindeki heykellerden ayırt edebilirsiniz. Ayrıca bu köprünün etrafında birçok kafe ve restoran da bulunmaktadır.
Eski Tiflis’in sokaklarında kaybolun.
Eski Tiflis
Dar sokakları, dinî mabetleri, arnavut taşlı sokaklarıyla insanı büyüleyen bir yerdir. Burada çok eski ama bir o kadar estetik yapıda evler, şirin kafe ve restoranlar bulunmaktadır. Tiflis’in geçmişi çok eskiye dayandığı için şehir Eski Tiflis bölgesi olarak ayrılmıştır. Buranın mimarisi gerçekten görülmeye değer bir güzelliktedir. Eski mimarinin korunduğu eski Tiflis sokakları ve modern yapılarla dolu caddeleri gezmeye doyamayacaksınız.
Peace Bridge
“Barış Köprüsü” anlamına gelen Peace Bridge oldukça modern tarzda yapılmıştır. Maviye çalan turkuaz rengiyle sanki denizi çağrıştırmaktadır. Bu köprüyü İtalyan mimar Michele De Lucchi tasarlamıştır. Akşamları ışıkla aydınlatılan Barış Köprüsü izleyenlere ışıl ışıl bir manzara sunmaktadır. Köprü Kura nehrinin üzerine kurulmuştur. Barış Köprüsü 2010 yılında halka açılmıştır.
Rike Park
Barış köprüsünden geçtiğinizde karşınıza Rike Park çıkacaktır. Meydanında havuz etrafında yeşil alan olan bu park halka yeni açılmıştır. Rike Park’ta aynı zamanda Berlin Duvarı’ndan bir parça da bulunmaktadır.
Tiflis Meidan Bazaar’da kısa bir mola verebilirsiniz.
Meidan Bazaar
Bir meydan olan Meidan Bazaar’da birçok kafe ve restoran bulunmaktadır. Burada dilerseniz bir dinlenme molası verebilirsiniz. Daha sonra Meidan Meydanı’ndaki Metheli Köprüsünü ve Kura Nehri’ni ziyaret edebilirsiniz Ayrıca meydanın yakınlarında Tiflis’in meşhur sülfat hamamları bulunmaktadır. Buraya kadar gelmişken mutlaka bu hamamları görmenizi tavsiye ederim.
Tiflis Narikala Kalesi
Bu meydandan biraz yukarıdaki Narikala Kalesi’ne teleferikle çıkabilirsiniz. Narikala Kalesi oldukça büyük ve eski bir kaledir. 4. Yüzyılda Araplar tarafından yapılmıştır. Kalenin içerisinde Aziz Nikolas Kilisesi bulunmaktadır. Kaleye çıktığınızda tüm şehir ayaklarınızın altındaymış gibi görünüyor. Bu da şehre tepeden bakmak için size bir fırsat sunuyor. Narikala Kalesi’ne günün dilediğiniz saati girebilirsiniz. Kaleye giriş ise ücretsizdir.
Narika Kalesi’nde büyüklüğü sayesinde şehrin hemen hemen her yerinden görülebilen Kartelis Deda heykelini de bulacaksınız.
Biz teleferikle yukarılara çıkıp tüm şehri buradan izledik.
Dev bir heykel: Kartelis Deda
Kartelis Deda heykeli Gürcülerin anası olarak bilinen ve 20 metre yüksekliğe sahip bir heykeldir. Heykelin bir elinde şarap diğer elinde ise kılıç bulunmaktadır. Bunların anlamı ise şudur: Şarap bulunan el Gürcü kadınlarının misafirperverliğini temsil eder. Kılıç bulunan el ise onarın savaşçı oluşunu temsil eder. Heykelin mimarisi ise Elguja Amasukeli’ye aittir.
Ulusal Tiflis Botanik Bahçesi
Narikala Kalesi’ne kadar gelmişken bu bahçenin eteklerine kurulan Ulusal Tiflis Botanik Bahçesi’ni ziyaret edebilirsiniz. Bu bahçe 1845 yılında kurulmuştur. Burada birçok çeşit bitki görüp yeşile doyacaksınız. Botanik bahçesinde aynı zamanda bir şelale bulacaksınız. Buradaki birçok canlıya bir de su sesi eklenince adeta masalsı bir görüntü oluşturuyor.
Jumah Camii
Osmanlılar tarafından kurulan bu cami Şii ve Sünni Müslümanlar tarafından ortak kullanılmaktadır. Caminin içi fresklerle süslüdür. Dışında ise tuğladan bir görüntü, mavi bir balkon ve mavi çiniler bulunmaktadır. Tarihi boyunca birkaç kez yıkılıp yeniden yapılmıştır. Bu camii Tiflis’teki tek camii olması açısından da önemlidir.
Metekhi Kilisesi
Bu kilise Kura Nehri’nin hemen kenarında bulunur. Kilise tarihi boyunca birçok kez yıkılmış ve daha sonrasında yeniden restore edilmiştir. Ruslar Tiflis’teyken burayı bir askeri kışla olarak kullanmaya başlamışlar ancak daha sonraki dönemde tekrar ibadet yeri işlevine devam etmiştir. Kilisenin hemen yanında Tiflis’in kurucusu Kral Vakhtang Gorgasali’nin de heykelini bulabilirsiniz.
Tiflis Mtskheta şehrine uğramayı ihmal etmeyin.
Mtskheta şehrinde Jvari Manastırı ve Svetitskhoveli
Tiflis şehrinin yaklaşık olarak 18 km uzağında bulunan bu yer çok önemli yapılara ev sahipliği yapmaktadır. Burası eskiden Gürcistan Krallığı’nın başkenti görevini yerine getirmiştir. Mtskheta şehrinde bulunan Jvari Manastırı ve Hz. İsa’nın montunun bulunduğuna inanılan, 3 katlı ve fresklerle döşenen Ortodoksluğun en önemli kiliselerinden biri olan Svetitskhoveli UNESCO Dünya Kültür Mirası Listesi’ne eklenmiştir.
Büyük Tiflis Sinagogu
Yahudilere ait ibadet mabedi olan sinagog kırmızıya çalan tuğlalarıyla dikkat çekmektedir. Bu sinagog 1895-1903 yılları arasında Yahudiler tarafından inşa edilmiştir. Bu yerin diğer adı “Gürcü Sinagog’udur.
Sinagog’un ana kapısında bir Davut Yıldızı bulunmaktadır. Ayrıca sinagog’un üstünde ise bir kubbe vardır.
Abanotubani Bölgesi’ni keşfedin.
Öyle bir yer düşünün ki içerisinde harika bir tarzda yapılmış evler, renkli balkonlar, eski yapılarıyla dikkat çeken kafe ve restoranlar olsun. Abanotubani Bölgesi’nde bulunanlar bu saydıklarımızla sınırlı değil. Aynı zamanda şehirde Tiflis’in meşhur sülfat hamamları da bulunmaktadır. Yine Gürcistan’ın meşhur Gürcü şaraplarını tatmak isterseniz bu bölgede çok sayıda şarap tadım evi de vardır. Çeşit çeşit şaraplar deneyeceğiniz bu yerde dilerseniz beğendiklerinizi satın alabilirsiniz.
Ananuri kalesi ve çevresindeki önemli noktalar…
Bunların dışında eğer isterseniz ve vaktiniz de varsa şehrin 72 km uzağında olan Ananuri Kalesi’ni ziyaret edebilirsiniz. Eşsiz doğa manzarasıyla Kazbegi, Gergeti Trinity Kilisesi buranın eteklerinde yer almaktadır. Ayrıca Rusya-Gürcistan dostluk anıtı da burada bulunmaktadır.
Gergeti Trinity Kilisesi
Diğer adı “Sameba Katedrali” olan Trinity Kilisesi oldukça büyük ve görkemli bir yapıdır. Kilisenin duvarları sarı bir tuğlayla yapılmıştır. En üstüne ise altın sarısı bir kubbe konulmuştur. Bu kilise 87 metre yüksekliğiyle dünyanın en büyük üçüncü Ortodoks kilisesidir. Bu kiliseyi ziyaret etmek isteyenler için kilisenin girişi ücretsizdir.
Kafkas dağı eteklerinde bir köy: Ushguli
Burası Kafkas Dağı eteklerine kurulmuş, Tiflis merkezden yaklaşık 8 saatlik bir ulaşımla ulaşılabilen bir köydür. Bu köy UNESCO Dünya Mirası alanıdır. Burada birçok harabe, mağara ve eşsiz bir manzara bulabilirsiniz. Yine lezzetli Gürcü şaraplarını burada tadabilir hatta bir ailenin yanına konuk bile olabilirsiniz.
Tiflis’teki diğer turistik yerler
Tüm bunların dışında Tiflis’te Georgian Stonehenge (Chronicle of Georgia)’yı, Tiflis Otomobil Müzesi’ni, Tiflis Tarih Müzesi (Tbilisi History Museum)’ni Açıkhava Etnografya Müzesi’ni, Gallery 27’yi, Zurab Tsereteli Modern Sanat Müzesi’ni ziyaret edebilirsiniz. Ayrıca bir eğlence merkezi olan Mtatsminda Park’ı ve yanındaki Kaplumbağa Gölü’nü gezebilirsiniz. Bu gölde çok sayıda kaplumbağa olduğundan dolayı bu ismi almıştır. Bu gölün etrafında güzel bir yürüyüş yapmanız da mümkündür. Yine ayrıca Gürcistan tarihini anlatan ve şehre yaklaşık 15 km uzaklıkta bulunan Chronicle Of Georgia’yı da listenize ekleyebilirsiniz.
Tiflis’te ne yenir ve ne içilir?
Tiflis’te Gürcistan’a özgü lezzetler bulabileceğiniz gibi bizim yaptığımız gibi bir de farklı lezzetler de deneyebilirsiniz. Biz ailecek bir gece İran restoranına gidip canlı Azeri ve fars müzikleri dinledik. Sokaklarda farklı lezzetler tatmak için adım başı bir yer karşınıza çıkacaktır.
Kinkali
Kinkali adında bir çeşit mantı da şehrin meşhur yiyecekleri arasındadır. Bizdeki mantının daha büyüğünü düşünün. İster et ister sebzeyle, ister patates, ister peynir ile yapılan bu mantının yanında yoğurt sos vardır ve genellikle elle yenir.
Khachapuri (Haçapuri)
Tiflis’te Gürcistan’ın genelindeki gibi meşhur olan yiyecek Khachapuri yani peynirli ve yumurtalı pidedir.
Badrijani Nigvzit
Son olarak yine Gürcistan genelinde meşhur olan Badrijani Nigvzit; patlıcanın arasına cevizli bir sos eklenip rulo halinde sarılmasıyla yapılır. Birçok kişi tarafından oldukça lezzetli bulunur.
Tiflis’ten ne alınır?
Tiflis gümüşleri, yağlıboyaları ve kantsi adı verilen boynuzlarıyla ünlüdür. Tiflis’e gittiğinizde mutlaka bitpazarını ziyaret etmenizi tavsiye ederim. Burada oldukça uyguna kristaller, gümüş takımları ve daha birçok hediyelik şehrin meşhur eşyalarını bulabilirsiniz.
