Diyet Yaparken Neden Zorlanırız? Bunun birçok sebebi vardır; Psikolojik, fizyolojik, diyet psikolojisi, biyolojik ve zihinsel faktörler bunlardan sadece bazılarıdır.
Diyet yaparken neden zorlanırız? Sorusuna psikolojik ve bilimsel açıklamalarla cevap verelim
Kilo vermek herkesin hayalidir ancak bu süreç çoğu zaman beklenenden daha zor olabilir. Merak etmeyin, sizinle aynı sorunları yaşayan birçok insan var ve aslında bu durumun pek çok bilimsel ve psikolojik açıklaması bulunuyor. Bu yazımızda, diyet yaparken karşılaşılan zorlukların nedenlerini ve bunları nasıl aşabileceğinizi anlatacağım.
Kilo verme yolculuğuna çıkan birçok kişi, belirli bir süre sonra diyetlerini sürdürmekte zorlanırlar. Çoğu zaman, bu durumun nedenlerinin yalnızca irade eksikliği veya disiplinsizlik olduğu düşünülür. Ancak, durum çoğunlukla daha karmaşıktır. Birçok psikolojik ve biyolojik faktör diyet yapmayı zorlaştırır.
Diyet Yaparken Neden Zorlanırız?; Kısıtlamanın Psikolojisi
Diyet yapmayı zorlaştıran en büyük psikolojik etmenlerden biri “kısıtlama” algısıdır. Örneğin, çok sevdiğiniz bir yiyeceği diyetinizde kısıtladınız. Bu durum, “yalanma etkisi” olarak bilinen bir psikolojik tepkiyi tetikleyebilir. Yani, kısıtlama sizi o yiyeceği daha çok düşünmeye ve onu daha çok istemeye iter. Bu durumu, bir çocuğun oynaması yasaklanan oyuncakla daha fazla ilgilenmesiyle de örneklendirebiliriz. Peki şimdi bana şunu sorabilirsiniz eğer kendimizi kısıtlamazsak sürekli olarak o yasaklı yiyeceği isteyebiliriz ve bu bizim kilo almamıza sebep olur. Bakın aslında cevap sorunun içerisinde saklıdır. Sürekli istemek! Aslında size kilo aldıran şey o yiyeceği istemeniz ya da yemeniz değildir. Size kilo aldıran şey sürekli olarak istemektir. Sürekli olarak istediğiniz bir şeyi yasaklarsanız sürekli olarak kendinize yasak koymak zorunda kalacaksınız. Çok can sıkıcı bir durum. Sürekli olarak yasaklı olmak katlanabileceğiniz bir durum değildir. Bu yüzden burada ters psikoloji ile sürekli olarak yiyeceği yasaklamak değil neden beyninizin sürekli olarak o yiyecek maddesinde takıldığını bulmak zorundasınız. Yoksa duygusal boşluğunuzu doldurmaya çalıştığınız bir yiyecek maddesi yüzünden daha büyük büyük bir duygusal boşluğun içinde bulursunuz kendinizi.
Biyolojik Faktörler ve Diyet Zorlukları
Biyolojik açıdan ise, vücut kendi enerji dengesini korumaya çalışır ve bu nedenle kilo vermeyi zorlaştırabilir. Bir diyet sırasında kalori alımınızı azalttığınızda, vücut enerji tasarruf moduna geçer ve metabolizma hızınızı düşürür. Bu durum, kilo verme hızınızı yavaşlatır ve sizin kendinizi daha çabuk aç hissetmenize neden olabilir. Bu konuda yapılan birçok bilimsel araştırma, bu “enerji tasarruf modu” konseptini desteklemektedir. Örneğin, Dr. Kevin Hall ve ekibinin 2016’daki “The Biggest Loser” çalışması, diyet sonrası metabolizma hızının düştüğünü ve bu düşüşün kalıcı olduğunu göstermiştir.
Hedonik Açlık: Diyet Yapmayı Zorlaştıran Gizli Tehlike
Bunun yanında, diyet yaparken karşılaşılan bir diğer zorluk da “Hedonik açlık” olarak adlandırılan durumdur. Bu, daha önce bahsettiğimiz fiziksel açlığın dışında, beynimizin ödül sistemi tarafından yönlendirilen bir tür açlıktır. Kendinizi tamamen tok hissettiğiniz bir durumda bile, belirli yiyeceklere karşı güçlü bir istek duyabilirsiniz. Örneğin, bir doğum günü partisinde doyduğunuzu hissettikten sonra bile, pasta dilimini görünce yeniden açlık hissi duyabilirsiniz. Dr. Kent Berridge ve Dr. Terry Robinson’un 1998’de yaptığı çalışma, bu tür açlığın, yemek yeme davranışının ve doygunluğun farklı beyin sistemleri tarafından yönetildiğini göstermiştir.
Diyet Yaparken Neden Zorlanırız? Diyet yaparken karşılaştığınız bu ve benzeri zorlukları anlamak ve bunları yönetebilmek, kilo verme sürecindeki başarınızı artırabilir. Kısıtlama algısını azaltmak, yeterli ve dengeli beslenmeyi hedeflemek, fiziksel ve hedonik açlık arasındaki farkı anlamak ve bu tür açlık durumlarına karşı bilinçli davranabilmek, diyet yaparken karşılaşılan zorlukları aşmanın anahtarlarından bazılarıdır. Tabi ki en önemli nokta kilo almanıza sebep olan düşünce şeklini değiştirmektir.
Sonuç olarak, diyet yaparken karşılaştığınız zorluklar, genellikle biyolojik ve psikolojik faktörlere dayanır. Ancak bu zorluklar, anlaşıldığında ve doğru stratejilerle ele alındığında aşılabilir hale gelir. Bu nedenle, bu süreçte sabırlı olmayı ve kendinizi sürekli eğitmeyi unutmayın.
