Diyetle verdiğiniz kilolar neden geri gelir?

Yazar: Yasemin Soysal

Diyetle verdiğiniz kilolar neden geri gelir? Diyetle verdiğiniz kilolar yanlış uygulanan diyetler, zoraki yapılan zayıflama çalışmaları, kilo vermek için bozduğunuz psikolojiniz yüzünden geri gelme ihtimali çok yüksektir. Birçok kişi verdiği kiloların hızlıca geri gelmesinden şikayetçidir. Onca zahmetle verilen kilolar çok hızlı bir biçimde geri geldiğinde bir çok kişi büyük bir hüsrana uğrar. Peki diyetle verdiğiniz kilolar neden geri gelir?

Gecenin bir yarısı, hüzünle donatılmış bir mutfakta, belki de bir kavanoz dondurma ve bir kaşıkla buluşan birisinizdir. Kimi zaman bir düğün için, kimi zaman bir tatil öncesi, belki de sadece kendimizi daha iyi hissetmek için başlarız bu kilo verme serüvenine. Sıkı bir disiplin, katı kurallar, sürekli bir irade mücadelesi ve sonunda, hedefe ulaşma anı özlemle beklenir. Fakat bu zafer anının hemen ardından çoğu zaman beklenmedik bir sonuçla karşılaşırız: Hızla geri gelen kilolar. Neden bu böyle olur? İşte bilimin bize sunduğu derin bilgiler.

Eğer sürekli kiloluysanız ve geçici bir diyetle kilo verdiyseniz tekrar kiloların geri gelmesi şaşırtıcı değildir. Kişinin normali neyse beyin bunu normal kabul eder. Davranış boyutunda kendini daha güvende kabul eder. Bu yüzden diyetle verilen kilolar davranış boyutunda bir değişikliğe sebep olmuyorsa sonuç olarak verilen kiloların geri gelmesi an meselesidir. Kilolar diyetle bir dış kontrole bağlı kaybedilmiştir. Fakat böyle olmamalıdır. Beyindeki düşünce sistemi değişmeli ve düşünceler değiştiği için kilolar kendiliğinden gidiyor olmalıdır. Fazla yemek yeme eylemi bir davranış bozukluğudur.

Diyetle verdiğiniz kilolar neden geri gelir? İşte bilimin verdiği çarpıcı yanıtlar.

Diyetle verdiğiniz kilolar neden geri gelir? Hormonal bir savaş mı?

Bir diyetin süreci, içimizdeki bir savaş gibidir. Diyet yapanlar genellikle bir düşmana karşı savaşıyor gibi hissederler. Vücudumuz açlıkla karşı karşıya kaldığında, hayatta kalma içgüdüsü devreye girer ve bir “yağ deposu koruma” planını harekete geçirir. Kendimizi koruma arzusuyla, vücudumuz enerji tasarrufu yapar ve metabolizma hızını düşürür. Bu durum, kiloların hızla geri gelmesine zemin hazırlar – sanki her bir kilo, evine geri dönmeyi dört gözle bekliyormuş gibi …(Sumithran et al., 2011).

Beynimizin Oyunları

Diyetle verdiğiniz kilolar neden geri gelir? Diyet yapmanın zorlukları sadece fiziksel değildir, zihinsel ve duygusal bir bulmacayı çözmeniz gerekir. Diyetler, öz-sınırlama ve öz-denetim gerektirir ve bu durum, beynimizin ‘özgürce yeme’ kapılarını kapatır. Diyet sonlandığında, zihnimiz öz-denetimden yorgun düşer ve bir ‘ödüllendirme’ arayışına girer. Bu arayış, genellikle abur cubur veya şekerli yiyeceklere yönelimle sonuçlanır ve geri gelen kiloları beraberinde getirir (Mann et al., 2007).

Psikolojik Yük

Kilo verme yolculuğu, bedenin sınırlarını zorlayan bir süreç olduğu kadar da zorlu bir psikolojik deneyim sunar. Kendi vücudunuzla sürekli bir çatışma içinde olmak, ruhunuzu olumsuz etkiler ve stres seviyelerini artırır. Stres, yeme alışkanlıklarını değiştirir ve çoğu zaman aşırı yeme eğilimine yol açar, bu da geri gelen kiloların en büyük nedenlerinden biridir (Adam & Epel, 2007).

Diyetle verdiğiniz kilolar neden geri gelir? diye sorduğunuz bir sonraki zayıflama serüveninizde, kendinize biraz daha anlayışla yaklaşmayı düşünün. Fiziksel ve psikolojik düzeydeki bu engeller, zayıflamanın bir ‘başarısızlık’ veya ‘başarı’ meselesi olmadığını anlamamıza yardımcı olur. Kendimize saygı göstermek, bedenimizin ve zihnimizin ihtiyaçlarını anlamak, gerçek zaferin anahtarıdır.

Sonuç olarak, diyetler karmaşık bir süreçtir ve hızla kilo verme vaatleri genellikle sürdürülebilir ve sağlıklı bir sonuç vermez. Asıl hedef düşüncelerinizi ve yaşam tarzınızı değiştirerek, dengeli ve sağlıklı bir beslenme düzeni ve fiziksel aktivite rutini oluşturmak olmalıdır.

Burada fark etmeniz gerken nokta bedeninize yaptığınız zora ki uygulamalar gerçek değişimi sağlamadığı için verdiğiniz kilolar tekrar geri gelecektir. Verdiğiniz kiloları yaşam tarzınızda yapacağınız daha köklü değişikliklerle koruyabilirsiniz. Günlük hayatınızda yapacağınız (geçici olmayan) değişikliklerle gerçekleştirebilirsiniz. Tabaklarınızdan, kıyafetlerinize, sabah uyandığınızda gerçekleştirdiğiniz sabah rutininizden, yemek sofralarında yediğiniz yemeklerin tarzına kadar bir çok konuda köklü değişiklikler yapabilirseniz verdiğiniz kiloları çok daha uzun süreler koruyabilirsiniz. Eğer düşüncelerinizi ve kiloya sebep olan davranışlarınızı tamamen değiştirebilirseniz işte o zaman hayatınızda kilo problemini tamamen çözmüş olursunuz.

Kaynakça:

  • Sumithran, P. et al., (2011). Long-term persistence of hormonal adaptations to weight loss. N Engl J Med, 365(17), 1597-604.
  • Mann, T. et al., (2007). Medicare’s search for effective obesity treatments: diets are not the answer. American Psychologist, 62(3), 220–233.
  • Adam, T.C. and Epel, E.S. (2007). Stress, eating and the reward system. Physiol Behav., 91(4), 449-58.

Benzer Yazılar