Neden ihtiyacımdan fazlasını yiyorum? Bu sorunun cevabı fiziksel açlık değil psikolojik açlıktır. Kilo vermenin psikolojik nedenleri önemlidir. Peki neden daha fazla yemek yiyoruz ve bunun psikolojimizle ne alakası var? Bu soruların cevabını bulmak istiyorsanız açlık ve psikoloji arasında ki ilişkiyi iyi incelememiz gerekiyor. Bedenimizin bir yeme kapasitesi vardır ve bu kapasite fizyolojik sebeplerle değil ancak psikolojik sebeplerle genişletilebilir. Çünkü bir insanın bedeni durduk yere yemek yemek için hazır hale gelmez.
Neden ihtiyacımdan fazlasını yiyorum?
1. Duygusal Yeme:
Stres, üzüntü veya sıkıntı gibi duygusal durumlar, insanları yemeğe yönlendirebilir. Bu durum “duygusal yeme” olarak adlandırılır. Duygusal yeme genellikle bilinçsiz bir eylemdir ve genellikle rahatlama veya ödüllendirme hissi sağlar. Duygusal yeme sebepleri, ‘Neden ihtiyacımdan fazlasını yiyorum?’ Sorusuna önemli bir cevap olabilcek bir konudur. Çünkü ne kadar şişman olursanız olun, ne kadar tok olursanız olun, konu duysal yeme olduğunda beden her zaman yemek yemeğe hazırdır.
2. Sosyal etki sebebiyle yeme:
Toplumda yeme davranışlarının bireyler üzerinde büyük bir etkisi vardır. Bir topluluk içerisinde, özellikle sosyal etkinliklerde, fazla yemeye eğilimli olabiliriz. Bu genellikle sosyal uyumu arttırır ve topluluk içindeki konumumuzu güçlendirir. Herkes yemek yerken dışarıda kimse tek başına oturmak istemez. Doğal olarak istemsizce uyum sağlamak için yeme eylemi başlatılabilir. Tıpkı sosyal alkol ve sigara içiciler gibi… Bazen tok olduğumuzda bile bir sohbete ya da gruba eşlik edebilmek için yemek yiyebiliriz ki bu da ihtiyacımızdan fazlasını yememize sebep olur.
3. Çocukluk döneminden gelen yeme Alışkanlıkları:
Neden ihtiyacımdan fazlasını yiyorum? sorusunun cevabı çocukluk döneminde olabilir. Çocukluk dönemimizde edindiğimiz yeme alışkanlıkları, yetişkinlik dönemimizdeki yeme alışkanlıklarımızı etkiler. Yeme alışkanlıklarının oluşumu, bir bireyin yaşamının erken dönemlerinde başlar. Çocuklukta edinilen bu alışkanlıklar, bir bireyin yetişkinlikteki beslenme düzenini belirleyebilir. Bu durumda bir kişinin ihtiyacından çok daha fazlasını yemesi çocukluk döneminde yaşadığı anılara bağlı olabilir.
Bilimsel olarak bakıldığında, bir bireyin çocukluk dönemindeki beslenme alışkanlıkları, yetişkinlikteki sağlık durumunu belirleyebilir. Aşırı şeker tüketimi, obezite, tip 2 diyabet ve kalp hastalıkları riskini artırabilir. Sırf babası ile geçirdiği güzel anılar yüzünden dondurma yemek isteyen bir çocuk, büyüdüğünde ihtiyacı olmadığı halde fazladan tükettiği şeker yüzünden tip 2 diyabet olma ihtimali yüksektir. Kilo alması, metabolik sendrom, insülin direnci ve kardiyovasküler hastalıklar gibi sağlık sorunlarına yol açabilir.
Bu yüzden çocukluk döneminde yiyeceklerin tutku yaratıp yaratmadığı, ya da beslenmeyi ne için gerçekleştirdiği çok önemlidir. Neden ihtiyacımdan fazlasını yiyorum? sorusuna cevap arıyorsanız muhakkak ki çocukluk dönemine bakmanız gerekir. Beslenme davranışına eğer bir duygu eşlik ediyorsa, gelecekte o kişinin bu duyguyu tekrar istemesi halinde yeme davranışını tetikleyebileceğini bilmek gerekir.
4. Neden ihtiyacımdan fazlasını yiyorum? En önemli sebeplerinden biri ödül Sistemidir:
Beynimizdeki ödül sistemi, yemek yediğimizde bizi ödüllendirir. Bu sistem, yüksek kalorili ve yağlı yiyecekler yediğimizde daha çok aktive olur ve bize mutluluk hissi verir.
Tabi ki Ödül sistemi beynin sadece yemeklerde devreye girdiği bir sistem değildir. Beyin ödül aldığı zaman (bu yemek olmak zorunda değil) yüksek haz duygusu yaşar. Hele ki bir çocuğu ya da yetişkini yemeklerle ödüllendirirseniz bu haz uyuşturucu kadar yüksek etki yaratabilir. İşte bu noktada zayıflamaya çalışan birinin yapabileceği en büyük hata yiyecekleri ödül olarak kendisine sunmasıdır.
